บริษัทผลิตรถยนต์กำลังจะล้มละลาย หรือล้มละลายแล้ว เจ้าของรถต้องเผชิญหน้ากับการไม่มีบริการหลังการขาย ใครจะเป็นผู้รับผิดชอบหลังการขายรถยนต์เหล่านั้นและ มูลค่าของรถยนต์ใช้แล้วก็กำลังลดลง แถมไม่มีประกันภัยให้เลือกซื้อ นอกจากนี้ หากต้องใช้แอปพลิเคชัน (Application) สำหรับการกำหนดค่ารถที่ต้องอัพเดท กลายเป็นอุปกรณ์ที่ถูกแช่เย็น ใครจะชดเชยผู้บริโภคสำหรับการสูญเสียของพวกเขา
ในจีนเมื่อวันที่ 13 พ.ค.68 ที่ผ่านมาเครือข่ายข้อมูลคดีการล้มละลายและการปรับโครงสร้างองค์กรแห่งชาติได้แสดงให้เห็นว่า Hozon New Energy Automobile Co., Ltd. ซึ่งเป็นบริษัทแม่ของ เนต้า ออโตโมบิล มีคดีการพิจารณาคดีการล้มละลายใหม่ โดยมีหมายเลขคดี (2025) Zhejiang 04
คำร้องการล้มละลายหมายเลข 3 ผู้ยื่นคำร้องคือ Shanghai Yuxing Advertising Co., Ltd. และต่อศาลประชาชนระดับกลาง Jiaxing ของมณฑลเจ้อเจียง เนต้าถือเป็นบริษัทผลิตรถยนต์พลังงานใหม่ แห่งที่ 3 ที่ล้มละลายต่อจาก วีเอ็ม มอเตอร์ (WM Motor) และ ไฮไฟ(HiPhi)
ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา ตลาดรถยนต์พลังงานใหม่ในจีน มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วภายใต้การปรับเปลี่ยนครั้งใหญ่ บริษัทผลิตรถยนต์หลายแห่งตกอยู่ในสถานการณ์ที่กลืนไม่เข้าคายไม่ออกจากการล้มละลายหรือปิดกิจการ และลูกค้ารถจำนวนมากติดอยู่ในภาวะกลืนไม่เข้าคายไม่ออกของ เพราะ”ไม่มีบริการหลังการขาย”
ในปี 2023 WM Motor ซึ่งครั้งหนึ่งเคยเป็นหนึ่งใน “สี่มังกรน้อย” ของการผลิตรถยนต์พลังงานใหม่ ได้ล้มละลาย ศูนย์บริการหลังการขายอย่างเป็นทางการจำนวนมากของบริษัทต้องปิดตัวลง และห่วงโซ่อุปทานของชิ้นส่วนเดิมก็ขาดสะบั้น เจ้าของรถต้องพึ่งพาอู่ซ่อมของบุคคลที่สาม หรือแม้แต่ร้านข้างถนนสำหรับการบำรุงรักษา สถานการณ์นี้เจ้าของรถถูกบีบให้มองหา ชิ้นส่วนรถจากช่องทางที่ไม่เป็นทางการ
ในจำนวนรถที่ถูกแบรนด์ทอดทิ้ง ความเสียหายที่ต้องการการบริการ เล็กๆ น้อยๆ สามารถแก้ไขได้ที่อู่ แต่เมื่อใดส่วนประกอบหลักหรือระบบอัจฉริยะเข้ามาเกี่ยวข้องแล้ว แล้วใครจะเอาอยู่แบบนี้จะเกิดขึ้นในตลาดเมืองไทยหรือไม่
ในความเป็นจริง เมื่อบริษัทผลิตรถยนต์หยุดดำเนินการปัญหายุ่งยากต่างๆ จะตามมา ตัวอย่างเช่น บริษัทประกันภัยจะพบว่ามันยากที่จะให้ประกันภัยเชิงพาณิชย์แก่เจ้าของรถในราคาปกติ เนื่องจากพวกเขาไม่สามารถประเมินมูลค่าของอุปกรณ์เสริมได้อย่างแม่นยำ มูลค่าคงเหลือของรถมือสองก็จะลดลงอย่างมากเช่นกัน เนื่องจากบริษัทแม่ที่ผลิตรถได้ปิดตัวลง
ยิ่งไปกว่านั้น การปิดตัวของบริษัทผลิตรถยนต์มักหมายความว่า ระบบของรถหยุดการอัปเดต และการกำหนดค่าอัจฉริยะบางอย่างจะเป็นฟังก์ชั่นที่ไม่สมบูรร์เพราะ ระบบของรถไม่ได้รับการอัปเดต แอปหลายรายการจะไม่สามารถใช้งานได้ เช่น ข้อมูลการนำทางที่หมดอายุแล้ว ตอนนี้รถคันนี้เหมือนรถที่ “ใช้งานไม่ได้ครึ่งหนึ่ง” ใช้งานไม่สะดวก การขายรถถือเป็นการขาดทุน
ปัญหา “ไม่มีบริการหลังการขาย” นี้พบได้บ่อยในรถยนต์ไฟฟ้า โดยทั่วไปแล้ว แบตเตอรี่ของรถยนต์ไฟฟ้าจะคิดเป็นต้นทุนส่วนใหญ่ของรถยนต์ หลังจากการรับประกันตลอดอายุการใช้งานอย่างเป็นทางการสิ้นสุดลง ค่าใช้จ่ายในการเปลี่ยนแบตเตอรี่ใหม่มักจะสูงมาก ซึ่งเกินมูลค่าคงเหลือของรถยนต์
ตามสถิติของสมาคมผู้จำหน่ายรถยนต์จีน เจ้าของรถยนต์มากกว่า 160,000 รายมีส่วนเกี่ยวข้องกับบริษัทผลิตรถยนต์พลังงานใหม่ซึ่งยื่นฟ้องล้มละลายหรือหยุดการผลิตมาเป็นเวลานาน เมื่อการแข่งขันในตลาดรถยนต์พลังงานใหม่ในประเทศมีความเข้มข้นมากขึ้น เจ้าของรถยนต์หลายยี่ห้ออาจเผชิญกับสถานการณ์ที่ยากลำบากเช่นเดียวกันในอนาคต ดังนั้น ใครจะเป็นผู้ปกป้องความต้องการของเจ้าของรถยนต์ในเวลานั้น
ในประเทศที่เข้มงวดรักษาสิทธิ์ของผู้บริโภค อย่างอเมริกา แคนาดา ออสเตรเลีย ญี่ปุ่นหรือยุโรป มุมมองของกฎหมายและข้อบังคับ นั้นระบุว่าแม้ว่าบริษัทผลิตรถยนต์จะหยุดการผลิตไปแล้วแต่ การรับประกันของบริษัทจะไม่ได้รับการยกเว้น ตาม “ข้อบังคับเกี่ยวกับความรับผิดชอบในการซ่อมแซม เปลี่ยน และส่งคืนผลิตภัณฑ์”
บริษัทผลิตรถยนต์ยังคงต้องรับผิดชอบการรับประกันทั้ง 3 ประการตามกฎหมายในกรณีที่ล้มละลาย ควบรวมกิจการ แบ่งแยก เปลี่ยนแปลง ฯลฯ
“มาตรการการจัดการการขายรถยนต์” ที่ออกโดยกระทรวงพาณิชย์ยังกำหนดไว้อย่างชัดเจนว่าซัพพลายเออร์ควรประกาศต่อสาธารณะเกี่ยวกับรุ่นที่เลิกผลิตหรือหยุดจำหน่ายโดยเร็ว และรับประกันการจัดหาชิ้นส่วนอะไหล่และบริการหลังการขายที่เกี่ยวข้องอย่างน้อย 10 ปีหลังจากนั้น”
สำหรับในประเทศไทย ไม่มีการกำหนดเงื่อนไขนี้โดยเฉพาะการรับประกันหลังการขายที่สิ้นสุดลง การได้รับสิทธิคุ้มครองมักเกิดจากการเสนอของ บริษัทรถยนต์นั้นๆที่ขายรถเช่น เมือ่ครั้งเชฟโรเลต ล้มละลายและปิดแบรนด์ในไทยก็ประกาศยังคงให้ศูนย์บริการและอะไหล่ 10 ปี ดูเหมือนบริษัทอื่นๆ ที่เคยเลิกกิจการในไทยได้ดูแลลูกค้าเช่นกันแต่ไม่ได้ประกาศอย่างเป็นทางการ เช่น เมื่อ ซาบ หยุดการทำตลาดในไทย บ.ออโต้เทคนิค ก็ยังคงเปิดให้บริการศูนย์บริการที่ถนนเพชรบุรี อีกหลายปี
